ቢግ ዳታ፡ የመረጃ አዲስ ዘመን

መግቢያ

በዘመናችን የቴክኖሎጂ ልማት በፍጥነት እየተሻሻለ ነው። በየቀኑ በሚጠቀሙት ስልኮች፣ ማህበራዊ ሚዲያ፣ ባንክ አገልግሎቶች፣ ጤና መዝገቦችና ኢንተርኔት ግብዣ የሚፈጠሩት የመረጃ መጠን እጅግ ከፍ ነው። ይህንን ብዙ መረጃ በግልጽ ሁኔታ ለመተንተንና ለመጠቀም “ቢግ ዳታ” ተብሎ የሚጠራው አዲስ መርሃ ግብር ተወስኗል።

ቢግ ዳታ ማለት ምንድነው?

ቢግ ዳታ ማለት በተለምዶ በመደበኛ የመረጃ ማከማቻ ስርዓት የማይቀና ትልቅ፣ የተያያዘ፣ በፍጥነት የሚያድግ መረጃ ነው። ባለሙያዎች ቢግ ዳታን “3V” በሚባሉት መሠረቶች ይገልጻሉ፦

• Volume (መጠን) – ብዙ መረጃ መኖሩ
• Velocity (ፍጥነት) – መረጃው በፍጥነት መፈጠርና መተላለፍ
• Variety (ተለያይተኝነት) – የተለያዩ አይነት መረጃዎች (ጽሑፍ፣ ምስል፣ ቪዲዮ፣ ድምጽ)

ቢግ ዳታ የሚጠቅምበት ዘርፎች

• ጤና – የታካሚ መዝገቦችን በመተንተን በቀድሞ ጊዜ የበሽታ ተከላክሎ መለያየት፣ መድሀኒት መስጠት ማሻሻል
• ባንክና ፋይናንስ – የተጠቃሚ ባለፈ የገንዘብ ታሪኮችን በመተንተን የክፍያ አገልግሎቶችን እና የክልክል መከላከያ ማሻሻል
• ንግድ – የደንበኛ ባህሪ መረዳት፣ ገበያ መተንተን፣ አዲስ ምርቶች ማቅረብ
• መንግስት – የህዝብ አገልግሎት ማሻሻል፣ የትምህርት እና የማህበረሰብ እቅድ አዘጋጅት
• ማህበራዊ ሚዲያ – የህዝብ ባህሪ መጠንቀቅ፣ የታዋቂ ቅድመ ግንዛቤ አቅርቦት

በኢትዮጵያ ውስጥ የቢግ ዳታ አተገባበር

• በጤና መስክ የህዝብ ጤና መረጃ በትክክል በመተንተን የአደጋ ሁኔታዎችን ቀድሞ መገንዘብ ይቻላል።
• በባንክ ዘርፍ የሚደረጉ የስርአት ክልክሎችን በፍጥነት መለያየት ይቻላል።
• በትምህርት ዘርፍ የተማሪዎች የትምህርት ሂደት በተመራጭ መልኩ ሊታወቅ እና ለማሻሻል ሊጠቅም ይችላል።

የቢግ ዳታ ጥቅሞች

• በፍጥነት ውሳኔ መውሰድ
• እውነተኛ ትንበያ ማድረግ
• የክልክል አደጋ መቀነስ
• የተጠቃሚ አገልግሎት ማሻሻል

የመረጃ ምንጮች

• የቴክኖሎጂ መጽሔቶች (በአማርኛ፣ የICT ኢትዮጵያ ጋዜጣ)
• የኢትዮጵያ የሳይንስ እና ቴክኖሎጂ ሚኒስቴር (MOST) የድህረ ገጽ መረጃዎች
• የአለም መረጃ ምንጮች (World Bank Data, UN Big Data Reports)